A area é o material sólido máis utilizado no mundo, só a auga supera o seu uso. Cada ano explótanse 50.000 millóns de toneladas dese recurso natural sen que exista unha vixilancia adecuada do impacto da súa extracción na natureza, alertou este martes un novo estudo do Programa da ONU para o Medio Ambiente (PNUMA).

Para facerse unha idea de cal é o seu uso, a axencia da ONU dá este dato: eses 50.000 millóns de toneladas que se usan cada ano serían suficientes para construír un muro de 27 metros de ancho e 27 metros de alto ao redor do planeta Terra.

A area é un material esencial para o desenvolvemento económico dado o seu papel na construción de vivendas e outra infraestrutura, pero a súa extracción de lugares nos que desempeña un papel activo, como os ríos e os ecosistemas costeiros ou mariños, pode provocar a erosión, a salinización dos acuíferos, a perda de protección contra as mareas de tempestade e a deterioración da biodiversidade.

Todos estes danos supoñen unha ameaza aos medios de subsistencia de millóns de persoas xa que impactan, por exemplo, o abastecemento de auga, a produción de alimentos, a pesca e a industria do turismo, entre outras afectacións.

A area proporciona hábitats e zonas de cría para unha gran diversidade de flora e fauna, e desempeña unha función vital de apoio á biodiversidade, como ocorre no caso das plantas mariñas que actúan como sumidoiros de carbono ou filtran a auga. Ademais, a area nas costas protexe contra as mareas de tempestade e os impactos do aumento do nivel do mar.

Os autores do informe “Area e sustentabilidade: 10 recomendacións estratéxicas para evitar unha crise”, afirman que a area é un recurso crave para facer fronte á tripla crise planetaria do cambio climático, a contaminación e a perda de biodiversidade. Con todo, está a utilizarse máis rápido do que se pode repoñer de forma natural, polo que é urxente que se administre de forma responsable.

“O mundo gozou dun acceso fácil á area e, como consecuencia, a area está a usarse máis rápido do que pode repoñerse por procesos xeolóxicos naturais, producindo danos aos ecosistemas. (…) Ata o de agora é posible que considerásemos a area como un material común; é hora de reevaluar e recoñecer a area como un material estratéxico”, apunta a directora da División de Economía do PNUMA na presentación do estudo.

Sheila Aggarwal- Khan advirte tamén que cun incremento da poboación urbana mundial proxectado en 68% para 2050, a demanda de area aumentará, polo que é imperativo regular o seu uso para evitar unha crise ecolóxica. “Chegamos a un punto no que as necesidades e expectativas das nosas sociedades non poden satisfacerse sen mellorar a gobernanza dos recursos de area”, salienta.

Pola súa banda, o coordinador xeral do informe, Pascal Peduzzi, aseverou que para lograr un desenvolvemento sostible, fai falta cambiar radicalmente a forma de producir, construír e consumir produtos, infraestruturas e servizos.

“Os nosos recursos de area non son infinitos e temos que utilizalos de forma intelixente. Se conseguimos controlar a forma de xestionar o material sólido máis extraído do mundo, poderemos evitar unha crise e avanzar cara a unha economía circular”, sostivo Peduzzi. Neste tenor, o PNUMA instou a que se recoñeza á area como un recurso estratéxico tanto pola súa utilidade para a construción como polas súas múltiples funcións na natureza.

Para iso, elaborou dez recomendacións para os gobernos, as industria e os consumidores:

O informe tamén suxire que os gobernos, as industrias e os consumidores fixen un prezo para a area que recoñeza o seu verdadeiro valor social e ambiental.

O PNUMA propón, así mesmo, que se elabore unha norma internacional sobre como se extrae a area dos mares e que se prohiba a súa extracción das praias debido á súa importancia para a resistencia da costa, o medio ambiente e a economía.

Artigo traducido ao galego dende Ambientum. Consulta aquí o orixinal.

Foto: Pexels