Son uns residuos altamente contaminantes, xa que ademais de caucho, tamén conteñen mesturados de maneira indisoluble coa goma aditivos tóxicos como o xofre ou o negro de carbón.

Esta situación que se xera contribúe á destrución da vida mariña, desde cando se van convertendo en partículas pequenas, que son tragadas como comida polas distintas especies, ata cando se fan practicamente microscópicas, conformando unha «sopa plástica» que son consumidas por toda a fauna.

Ademais de dificultar ou impedir actividades humanas como a pesca, así como outro tipo de actividades deportivas e de esparexemento como o mergullo.

Por iso, a Universidade de Alcalá inicia o proxecto “ NeumaticOUT” co fin de analizar en profundidade o fenómeno do abandono de Pneumáticos Fóra de Uso ( NFU) no litoral español e contribuír á súa redución.

A duración do proxecto será de 8 meses dedicados a efectuar un diagnóstico sobre o abandono destes residuos, promover varias accións de recollida de pneumáticos abandonados e valorar a súa reutilización como material de construción.

En palabras do director do proxecto, o profesor Héctor do Castelo: “O obxectivo da nosa investigación é coñecer en profundidade o fenómeno do abandono de pneumáticos, así como promover un cambio de modelo na xestión destes residuos”.

A investigación aborda un diagnóstico sobre o abandono de Pneumáticos Fóra de Uso en contornas marítimas. Para iso, vai entrevistar a persoas expertas mediante o método Delphi e levará a cabo unha enquisa para explorar as percepcións, actitudes e opinións dos axentes afectados directamente pola presenza destes residuos.

 

Os resultados deste estudo poderán contribuír a deseñar estratexias a futuro para evitar que este fenómeno sígase producindo no litoral español.

NeumaticOUT inclúe dúas accións de retirada de NFU en dous espazos mariños da Rede Natura 2000 coa colaboración de asociacións con experiencia que serán contratadas para traballar conxuntamente nestas accións, facilitando tamén o intercambio e difusión de boas prácticas na protección de espazos protexidos e xestión de lixos mariños.

 

Esta extracción de residuos permitirá reducir o número de mortes por inxestión ou enredos dalgunhas especies no ámbito mariño.

 

Para a realización destas tarefas contarase tamén co apoio do sector pesqueiro e voluntariado universitario que contribúa á visibilidade e difusión desta acción.

 

Segundo José Vicente de Lucio, profesor de ecoloxía participante no proxecto: “É importante ir máis aló do impacto directo, como un obstáculo nas redes de pesca, por exemplo, para ter en conta o impacto indirecto causado pola emisión contaminante de moléculas que afectan á vida mariña e á saúde.”

O proxecto contempla a xerarquía de residuos, priorizando a prevención e minimización de utilización, pero abordando tamén o problema de como reutilizar ou reciclar estes Pneumáticos Fóra de Uso, para reducir o seu impacto ambiental e darlles unha segunda vida

útil.

Para iso, en NeumaticOUT realizarase un proceso de tratamento e valorización dos NFU a través da incorporación deste residuo no proceso de fabricación de materiais de construción, tales como morteiros ou escaiolas.

Espérase que o proxecto NeumaticOUT sirva de apoio para concienciar e sensibilizar á poboación universitaria sobre o fenómeno dos lixos mariños en xeral e do abandono de NFU en particular.

 

Está previsto realizar accións de sensibilización sobre esta problemática e facilitar a participación de estudantes universitarios en accións de retirada de pneumáticos.

 

Estas accións permitirán ademais reforzar aos estudantes universitarios no seu papel como axentes de cambio por un mundo máis social e sostible.

Ao longo do proxecto desenvolveranse varias campañas de sensibilización en redes sociais, para incidir sobre a protección dos ecosistemas mariños e sobre o impacto dos residuos.

 

A modo de peche do proxecto, desenvolverase un encontro final de presentación de resultados no que se contará coa participación de pescadores e outros axentes do sector.

O proxecto NeumaticOUT está integrado no proxecto LIFE IP INTEMARES, que persegue conseguir a xestión eficaz dos espazos mariños da Rede Natura 2000, coa participación activa dos sectores implicados e coa investigación como ferramentas básicas para a toma de decisións.

 

Doutra banda, existen sinerxias con outros proxectos como o Observatorio de Lixos Mariños do Cabildo de Forteventura ( OBAM) ou a Rede de Vixiantes Mariños da ONG Oceánidas.

 

Tamén apoian o proxecto a Asociación Andaluza de Mujeres do Sector Pesqueiro ( ANDMUPES), a Federación Española de Actividades Subacuáticas ( FEDAS), a Fundación Galicia Obra Social Afundación – Obra Social ABANCA e o Concello de Alcalá de Henares.

Este proxecto conta coa colaboración da Fundación Biodiversidade, do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, a través do Programa Pleamar, cofinanciado polo FEMP.

A Universidade de Alcalá en colaboración a Fundación Biodiversidade, do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, a través do Programa Pleamar, cofinanciado polo FEMP da Unión Europea, son os que van poñer en marcha o proxecto “Abandono de Pneumáticos Fóra de Uso en espazos de Rede Natura 2000: Análise do fenómeno, redución e valorización do residuo” ( NeumaticOUT).

A Universidade de Alcalá aposta polo seu compromiso co desenvolvemento sostible e colabora activamente na procura de solucións aos conflitos ambientais, impulsando programas de xestión enerxética eficiente e accións de sensibilización e implicación de toda a comunidade universitaria.

A UAH é unha das primeiras do mundo en sustentabilidade ambiental, segundo o índice internacional Greenmetric, que avalía as políticas de sustentabilidade das universidades (http://greenmetric.ui.ac.id/) Conta cun Programa de Calidade Ambiental, un Plan integral de sustentabilidade e unha Oficina de Participación, Análise e Iniciativas Ambientais ( Ecocampus).