O debate ao redor destas instalacións tras as declaracións do ministro de Consumo, Alberto Garzón, ao diario británico The Guardian impulsa a polémica sobre este tipo de gandería intensiva con axentes económicos, políticos, sociais e mediáticos a favor e en contra que poden complicar a procura de datos oficiais e fiables respecto diso.

Efeagro solicitou a información dispoñible en fontes oficiais (Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación -MAPA- e Ministerio para a Transición Ecolóxica) sobre estas industrias para coñecer o número, localización e emisións que xeran, dado que é unha das principais controversias.

A calidade da súa carne e mesmo o benestar dos animais foi tamén posto en dúbida polo ministro aínda que o sector primario sempre incide en que a lexislación comunitaria sobre sanidade, hixiene e benestar animal é a máis esixente a nivel mundial, independentemente do tamaño da explotación e todas están sometidas ademais a controis e inspeccións veterinarias das que adoitan ser competentes as autonomías.

É preciso distinguir entre o sector avícola e porcino, cuxos complexos industriais de gran tamaño si están obrigados a reportar as súas emisións ao Registro Estatal de Emisiones y Fuentes Contaminantes (PRTR) e o vacún que, polo menos de momento, non está obrigado a iso.

Tendo en conta esa diferenza, nese rexistro hai actualmente 3.392 granxas de aves e porcos de gran tamaño.

O PRTR ten rexistrados un total 7.100 complexos industriais dos que o 53 % corresponden a eses dous sectores gandeiros.

No vacún de leite, segundo os últimos datos do MAPA, hai 13.697 explotacións de produción de leite das que 115 son de máis de 626 vacas leiteiras.

O sector do vacún de carne conta (a 2020) con 69.126 granxas con vacas destinadas á cría de tenreiros das que unhas 3.730 albergan máis de 100 vacas de cría.

As tres principais autonomías con “macrogranxas” destinadas á cría intensiva de aves de curral ou de porcos son Aragón (922), Cataluña (856) e Castela e León (582).

En vacún de leite, das 115 grandes vaquerías, 32 están en Cataluña, 19 en Castela e León, 12 en Castela-a Mancha e 11 en Navarra.

As explotacións de maior dimensión para o bovino de vacas de cría están en Castela e León (1.268) e Estremadura (1.157).

As grandes granxas avícolas e do porcino teñen o rexistro no PRTR no que se detalla que emiten ata 28 substancias contaminantes, das que destacan o amoníaco e o metano.

Con todo, achegan o 0,20 % do volume de emisións declarados polo total dos 7.100 grandes complexos industriais ao PRTR.

Ese ranking de emisións de grandes industrias encabézano as instalacións de combustión/enerxéticas, co 51,53 % do total; e o sector da xestión de residuos e as augas residuais (5,65 %), con datos a 2020.

Das “macrogranxas” de vacún, ao non ter que declarar emisións ao PRTR non hai datos, pero si do vacún (leiteiro e non leiteiro) en xeral, que emitiu en 2019 uns 11.600  quilotoneladas de C02 equivalente para o metano (o 72,46 % do total gandeiro e o 3,69 % do total de emisións de Gases de Efecto Invernadoiro en España).

Hai que ter en conta que en 2019 (último dato anual ofrecido) o sector con maior nivel de emisións foi o transporte (29,1 %), seguido das actividades industriais (20,9 %), a xeración de electricidade (13,7 %) e a agricultura (12,0 %).

Por gases, o dióxido de carbono (CO2) supuxo un 80,0 % das emisións totais de gases de efecto invernadoiro, seguido do metano (12,2 %).

Imaxe por Jo-Anne McArthur